Pichoto-espèuto
Triticum monococcum
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Engrain, Petit épeautre.
Descripcioun :La pichoto espèuto èi samenado dins li valado mountagnouso de Prouvènço. Se recounèis à sis espigo plato emé de glumo espesso sus l'esquino e acabado pèr uno pouncho (fotò dóu gran). Lis arèsto soun de mai en mai longo de la baso de l'espigo fin qu'en aut.
Usanço :Aquesto espèuto vèn dóu blad de Beotìo, Triticum baeoticum, que trachis de la Crimèio à l'Albanìo. Desempièi 1990 èi tournamai cultiva au nostre. Se cousino coume de ris e èi proun goustous.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Triticum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1400 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Meissoun
- Champ
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Iranò-Touranieno
Ref. sc. : Triticum monococcum L., 1753
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulneràri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881